تحولات بلاکچین و ارزهای دیجیتال در ایتالیا

مقدمه

در تاریخ ۲۳ تا ۲۶ مه ۲۰۱۹، شهروندان اتحادیه اروپا در حال تجدید پارلمان قاره‌ای خود هستند. ایتالیا، به عنوان یکی از بنیان‌گذاران این اتحادیه، در این انتخابات حضور خواهد داشت و به ویژه در تاریخ ۲۶ مه رأی‌گیری خواهد کرد. با وجود اینکه به دلیل ویژگی‌های خاص ارزهای دیجیتال، تعیین میزان نفوذ این فناوری‌ها در یک کشور خاص دشوار است، اما می‌توان با استفاده از برخی شاخص‌ها به این نتیجه رسید که ایتالیا ممکن است در مقایسه با کشورهای پیشرو اروپایی در این زمینه عقب‌تر باشد. با این حال، در سال‌های اخیر، توجه به رمزارزها و فناوری بلاک‌چین در مؤسسات ایتالیایی، جنبش‌های سیاسی و جامعه تجاری به موضوعات مهمی تبدیل شده است.

عدم شفافیت قانونی

در حال حاضر، هیچ قانونی در ایتالیا وجود ندارد که خرید، فروش یا استفاده از ارزهای دیجیتال را ممنوع کند. با این حال، وضعیت ارزهای دیجیتال هنوز برای مقامات قانونی و مالی ایتالیا مبهم و ناشناخته است.

بانک مرکزی ایتالیا، بانک ایتالیا، در اوایل سال ۲۰۱۵، هشدارهای اولیه‌ای درباره ارزهای مجازی صادر کرد و این ارزها را به عنوان «نمایش‌های دیجیتال از ارزش» توصیف کرد. این هشدارها شامل ریسک‌هایی مانند عدم اطلاعات کافی درباره این ابزارها، نبود مقررات خاص، نوسانات شدید و احتمال استفاده از آن‌ها در فعالیت‌های غیرقانونی مانند پول‌شویی و تروریسم بین‌المللی بود.

علاوه بر این، بانک ایتالیا تأکید کرد که مقامات مالیاتی این کشور ماهیت خاص ارزهای دیجیتال را شناسایی نمی‌کنند، که این موضوع نگرانی‌های جدی را برای دارندگان این ارزها ایجاد می‌کند.

سازمان مالیاتی ایتالیا، آژانس درآمد، تنها در دو سند خود به این موضوع پرداخته است. در سپتامبر ۲۰۱۶، این آژانس اعلام کرد که شرکت‌هایی که خدمات تجاری بین ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهند، از نظر مالیاتی می‌توانند با شرکت‌های تجاری بین ارزهای مختلف ارزهای سنتی مقایسه شوند.

در سپتامبر ۲۰۱۸، آژانس مالیاتی نظر خود را درباره ماهیت مالی توکن‌های کاربردی که در عرضه اولیه سکه (ICO) منتشر می‌شوند، اعلام کرد و آن‌ها را به نوعی گواهی شبیه به بلیط خرید کالا یا خدمات تعبیر کرد. به رغم این اظهار نظرها، ماهیت مالی ارزهای دیجیتال هنوز برای مقامات ایتالیایی یک موضوع ناشناخته باقی مانده است و تنها فرضیات مختلفی وجود دارد، مانند درآمد اشخاص حقیقی از استخراج و حتی از سود سرمایه.

ماهیت قانونی ارزهای دیجیتال همچنان مبهم است و تنها اشاره صریح به آن‌ها در قوانین ایتالیا در تعاریف مقدماتی یک مصوبه در سال ۲۰۱۷ وجود دارد که به برخی مقررات مربوط به پول‌شویی اتحادیه اروپا اشاره می‌کند. این مصوبه ارزهای مجازی را به عنوان «نمایش دیجیتالی از ارزش، که توسط یک بانک مرکزی یا مقام عمومی صادر نشده و لزوماً به ارز فیات مرتبط نیست، تعریف می‌کند.

این مصوبه همچنین الزامی برای ارائه‌دهندگان خدمات مرتبط با ارز دیجیتال ایجاد کرده است تا فعالیت‌های خود را در یک بخش خاص از ثبت‌نام مشابه ثبت‌نام ارزهای سنتی گزارش دهند. کارشناسان حقوقی و مالیاتی ایتالیا هنوز در حال بحث و بررسی این موضوع هستند که آیا باید ارزهای دیجیتال را به عنوان پول واقعی، ابزارهای سرمایه‌گذاری، کالا یا اسناد دیجیتال طبقه‌بندی کرد.

نظارت بر بازار ارزهای دیجیتال

در دسامبر ۲۰۱۷، انجمن مصرف‌کنندگان کدکونس (Codacons) با ارسال یک درخواست به ۱۰۴ دفتر دادستانی در سراسر ایتالیا، خواستار بررسی و تحقیق در مورد بیت‌کوین (BTC) شد و این «ارز جدید» را به عنوان یک احتمال تقلب معرفی کرد. این انجمن از قوه قضائیه خواست تا تمامی افرادی که در ایتالیا بیت‌کوین صادر کرده‌اند را شناسایی کرده و خدمات تجاری غیرقانونی و طرح‌های کلاهبرداری آنلاین را تحت پیگرد قرار دهد. این اقدام کدکونس نه تنها بر عدم آگاهی عمومی نسبت به ارزهای دیجیتال تأکید داشت، بلکه به یک مشکل عمده دیگر نیز اشاره کرد: به دلیل فقدان قوانین خاص، مقامات ایتالیایی قادر به رسیدگی به ارزهای دیجیتال تنها با استفاده از چارچوب‌های سنتی خود هستند یا باید آنها را بر اساس تصمیمات اروپایی تفسیر کنند.

در ابتدای سال ۲۰۱۹، شعبه ورشکستگی دادگاه فلورانس موفق شد پرونده پیچیده هک بیت‌گرایل (BitGrail) را حل کند و دارایی‌های شخصی بنیان‌گذار این صرافی را ضبط کرده و به مشتریان صرافی که ۱۸۷ میلیون دلار نانو در فوریه ۲۰۱۸ دزدیده شده بود، بازپرداخت کند.

نقش بانک مرکزی ایتالیا

از منظر نظارتی، بانک مرکزی ایتالیا (بانک ایتالیا) به عنوان نهاد اصلی نظارت بر سیستم بانکی ایتالیا عمل می‌کند، اما هیچ وظیفه‌ای در زمینه صدور ارز ندارد. این بانک تا کنون نگرانی‌های مشابهی را با سایر نهادهای مشابه اروپایی ابراز کرده است و بنابراین تفسیر برخی از اظهارات درباره ارزهای دیجیتال صادر شده توسط معاون رئیس‌جمهور آن، فابیو پانتا، در یک کنفرانس در میلان، به عنوان یک گام بزرگ به سوی ارزهای دیجیتال دشوار است.

علاوه بر این، ایتالیا دارای یک نهاد مستقل به نام کمیسیون ملی برای شرکت‌ها و بورس (CONSOB) است که از سال ۱۹۷۴ مسئول نظارت بر بازار سرمایه ایتالیا است. قانون اساسی که بازارهای مالی ایتالیا را تنظیم می‌کند، قانون جامع در زمینه واسطه‌گری مالی (TUF) است که در تاریخ ۲۲ فوریه ۱۹۹۸ تصویب شده است.

تحرکات CONSOB

بر اساس این قانون، CONSOB در ماه‌های اخیر بسیار فعال بوده و به کسب‌وکارهایی که محصولات و خدمات مالی مبتنی بر ارزهای دیجیتال را خارج از چارچوب نظارتی TUF ترویج می‌کنند، حمله کرده است. به عنوان مثال، در نوامبر ۲۰۱۸، این نهاد به شرکت‌های Richmond Investing، Crypton Ltd. و Eagle Bit Trade حمله کرد و در ماه بعد، هشدار یا تعلیق فعالیت‌های دیگر کسب‌وکارهای مرتبط با ارزهای دیجیتال را صادر کرد.

کمیسیون CONSOB همچنین به خوبی از ناکافی بودن ابزارهای سنتی خود در مواجهه با مدل‌های تجاری جدید و ابزارهای اقتصاد ارزهای دیجیتال، به ویژه با ICOها آگاه است. انتخاب پاولو ساونا به عنوان رئیس جدید CONSOB — فرآیندی که منجر به یک تقابل شدید بین جبهه‌های سیاسی شد — بحث درون این نهاد را به شدت تقویت کرد. با وجود سن بالای ساونا، او علاقه‌مندی خود را به فناوری‌های نوین، حتی قبل از انتصابش در مارس ۲۰۱۹، اعلام کرده بود.

نهادهای مرکزی: دیدگاهی نوین؟

دولت پیشین ایتالیا، تحت رهبری پائولو گنتیلونی، برنامه‌ای جامع برای افزایش سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین دیجیتال را معرفی کرد. با این حال، فناوری بلاکچین تنها پس از انتخابات عمومی مارس 2018 به دستور کار سیاسی ایتالیا راه یافت، زمانی که ائتلافی بین جنبش 5 ستاره و لیگ شمالی به قدرت رسید. در سپتامبر گذشته، ایتالیا به شراکت بلاکچین اروپا پیوست که به عنوان یک نهاد جدید برای همکاری میان کشورهای عضو به منظور تبادل تجربه و تخصص در زمینه‌های فنی و قانونی ایجاد شده است.

در پی این تغییرات، معاون نخست‌وزیر و وزیر توسعه اقتصادی، لوئیجی دی مایو، از تشکیل یک گروه مشورتی متشکل از کارشناسان در زمینه فناوری‌های نوین، از جمله هوش مصنوعی و بلاکچین خبر داد. این گروه 30 نفره هدف دارد تا تا ژوئن 2019 تحلیلی از وضعیت کنونی ارائه دهد و استراتژی‌های مناسبی برای به‌کارگیری فناوری‌های بلاکچین در صنایع مختلف ارائه کند. امید این گروه این است که ایتالیا بتواند مدلی را طراحی کند که به دیگر کشورهای اروپایی نیز منتقل شود.

چالش‌های موجود

با این حال، ایجاد یک چارچوب قانونی مناسب و برنامه‌های تشویقی کافی نخواهد بود مگر اینکه بر روی عامل کلیدی نوآوری، یعنی نیروی انسانی، تمرکز شود. در حال حاضر، ایتالیا با کمبود شدید متخصصان و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار مواجه است. بسیاری از استعدادهای برتر این حوزه به کشورهای دیگر مهاجرت کرده‌اند و این مسئله به شدت بر توانایی ایتالیا برای پیشرفت در پروژه‌های پیشرفته تأثیر گذاشته است.

بلاکچین به سطح محلی می‌رسد

نه تنها نهادهای مرکزی، بلکه مقامات محلی نیز به تدریج درگیر بحث‌های مربوط به بلاکچین می‌شوند. برخی از ابتکارات در این زمینه رنگ و بوی خاصی به خود گرفته‌اند. به عنوان مثال، در ژانویه 2018، شهردار برچتوی ایتالیا، لوییجی لوچی، از راه‌اندازی یک ارز دیجیتال محلی به نام AHU! خبر داد که هدف آن رهایی اقتصاد محلی از «استبداد یورو» است. با این حال، اطلاعات دقیقی درباره نقشه راه این پروژه در دسترس نیست.

در مقیاس بزرگ‌تر، شهر تورین که از سال 2016 تحت مدیریت جنبش 5 ستاره قرار دارد، از سال 2017 به بررسی امکانات بلاکچین پرداخته و به عنوان برنده مسابقه‌ای که توسط ابتکار عمل‌های نوآورانه شهری اتحادیه اروپا برگزار شد، در حال توسعه پروژه Co-City است. این پروژه با هدف مدیریت همکاری‌های شهری به منظور مقابله با فقر و قطب‌بندی اجتماعی-فضایی طراحی شده است.

این پروژه با همکاری دانشگاه تورین، گروه تحقیقاتی بلاکچین را به راه انداخته که در تلاش است تا نوعی «اقتصاد دایره‌ای محلی» را توسعه دهد. در این مدل، شهروندانی که در بازاستفاده از منابع شهری همکاری می‌کنند، می‌توانند با دریافت اعتبارهای دیجیتال که توسط کسب‌وکارهای محلی پذیرفته می‌شود، پاداش بگیرند. این رویکرد به نوعی به تقویت همکاری بین شهروندان و کسب‌وکارها کمک می‌کند و می‌تواند به ایجاد یک جامعه محلی فعال‌تر منجر شود.

تجربیات موفق دیگر

شهر ناپل نیز در این زمینه پیشرو است. شهردار این شهر، لوییجی دی ماجیستریس، در بهار 2018 از تشکیل یک گروه مشورتی متشکل از 300 داوطلب خبر داد. این گروه به بررسی پیشنهادات و تبدیل آن‌ها به پروژه‌های آزمایشی پرداخته و موضوعات مختلفی از جمله پذیرش ارزهای دیجیتال در فروشگاه‌های محلی و استفاده از آن‌ها برای پرداخت‌های مربوط به اداره شهر را مورد بررسی قرار داده است. این ابتکار می‌تواند به ایجاد یک سیستم مالی محلی و تقویت خودکفایی اقتصادی شهر کمک کند.

بلوک‌چین برای دموکراسی

شناسایی رویکردها و دیدگاه‌های مختلف احزاب سیاسی ایتالیایی نسبت به موضوعاتی همچون ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک‌چین می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در حال حاضر، به نظر می‌رسد که هیچ‌یک از احزاب برنامه‌های مشخصی برای انتخابات پارلمان اروپا ارائه نکرده‌اند که به این موضوعات اشاره کند. با این حال، در انتخابات گذشته که در بهار ۲۰۱۸ برگزار شد، تنها اشاره‌ای مختصر به فناوری‌های مالی در برنامه حزب دموکراتیک (PD) مشاهده شد، در حالی که حزب لیگ شمالی (Northern League) نیز به نیاز ایتالیا به مقابله با قدرت‌های بزرگ فناوری اطلاعات اشاره کرده بود، بدون آنکه به جزئیات فناوری بلاک‌چین بپردازد.

حزب فورزا ایتالیا (FI) نیز پس از انتخابات عمومی اخیر، به پروژه‌ای به نام مولتیورسوم (Multiversum) که بهبود روند رأی‌گیری ایتالیایی‌ها در خارج از کشور را هدف قرار داده بود، ابراز علاقه کرد. این پروژه که در زمان خود بیش از ۲۱ میلیون دلار در ICO خود جمع‌آوری کرد، با چالش‌های جدی برای رسیدن به مرحله عملی مواجه شد و اطلاعات جدیدی درباره همکاری با FI در دسترس نیست.

امّا بلاک‌چین به طور کلی توجه احزاب سیاسی ایتالیا را به خود جلب کرده است، به ویژه در زمینه کارکردها و روندهای داخلی آن‌ها.

پیشگامان فناوری بلاک‌چین

حزب پنج ستاره (5-Star Movement) به عنوان یکی از فعال‌ترین احزاب در آزمایش امکانات فناوری اطلاعات به منظور تحقق اشکال جدید دموکراسی شناخته می‌شود. این حزب که در سال ۲۰۰۹ توسط کمدین سابق، بپه گریللو، و کارآفرین وب، جیانروبرتو کاساگلیو، تأسیس شد، به پشتوانه مشاوره کاساگلیو، هواداران و برنامه‌های خود را عمدتاً از طریق ابزارهای آنلاین جمع‌آوری کرده است. این رویکرد، اما با انتقادات تند رقبای سیاسی مواجه شده است که به کارایی و شفافیت این روش‌ها شک دارند.

در ماه مارس گذشته، داویده کاساگلیو، پسر جیانروبرتو و رهبر کنونی کاساگلیو اسوشیتد، از انتقال به بلاک‌چین روئسئو (Rousseau) خبر داد، پلتفرم آنلاین که به ارتباط هواداران حزب پنج ستاره با نمایندگان خود در پارلمان کمک می‌کند. این انتخاب به منظور افزایش امنیت، اعتبار و ثبات در فرآیند رأی‌گیری صورت گرفته است. علاوه بر این، این برنامه باید اطمینان حاصل کند که هر رأی‌دهنده به طور کامل ناشناس باقی بماند، در حالی که امکان تأیید هویت افرادی که حق رأی دارند و جلوگیری از رأی‌گیری مضاعف را فراهم می‌آورد.

حزب پنج ستاره در یک آزمایش در آخرین گردهمایی خود در میلان، از یک نسخه کلون‌شده از بلاک‌چین خصوصی مونرو استفاده کرد. این رویداد به شرکت‌کنندگان اجازه می‌داد تا با استفاده از یک کیف پول اندرویدی به رأی‌گیری بپردازند. نتایج این آزمایش امیدوارکننده بود، با این حال، چالش‌های مهمی نیز پیش روی آن‌ها قرار دارد، مانند تعادل بین توزیع گسترده بلاک‌چین و نیاز به تضمین رأی‌گیری رایگان.

چالش‌های سیاسی و فناوری

تجربه حزب پنج ستاره در این زمینه بدون جنجال‌های سیاسی نبوده است. یکی از منتقدان سرسخت این حزب، فرانچسکو باکیا، نماینده حزب دموکراتیک، از سال ۲۰۱۲ به بررسی کاربرد نوآوری‌های دیجیتال در دموکراسی پرداخته است. او در دسامبر ۲۰۱۸، کارگاهی در رم برگزار کرد تا مشکلات نسخه پیشین روئسئو را نشان دهد و پلتفرمی جایگزین به نام هکایتالی (Hackitaly) را معرفی کند که بر مبنای فریم‌ورک وب لاراول طراحی شده است.

هدف این پروژه، ایجاد ابزاری متن‌باز است که حزب دموکراتیک بتواند به‌طور موقت از آن استفاده کند و در آینده به سایر احزاب سیاسی نیز ارائه دهد. هکایتالی نیز به دنبال استفاده از بلاک‌چین به عنوان ابزاری برای رأی‌گیری امن است، با این حال، گروه حزب دموکراتیک انتخاب بین راه‌حل‌های مختلف فنی را به مسائل کلی‌تری وابسته می‌داند. باکیا در این باره گفت: “شخصاً تمایل دارم که به یک راه‌حل واقعاً توزیع‌شده و بدون مجوز تمایل داشته باشم؛ اما نمی‌توانم مطمئن باشم که این واقع‌بینانه خواهد بود. از دیدگاه دولت، گزینه مجوزدار به نظر می‌رسد که بیشتر قابل اجرا باشد، اما باید مجموعه‌ای از قوانین درباره رأی‌گیری دیجیتال وجود داشته باشد که در حال حاضر در ایتالیا وجود ندارد. ما در حال ساخت ابزاری هستیم که برای همه باز باشد، اما به قوانین یکسانی نیاز داریم که برای همه قابل اجرا باشد.”

کشوری برای ICOها نیست

ایتالیا در مقایسه با کشورهای پیشرو در زمینه عرضه اولیه سکه (ICO) مانند ایالات متحده، سنگاپور، و بریتانیا، در زمینه جذب این نوع پروژه‌ها به شدت عقب مانده است. طبق داده‌های پایگاه ICObench که از تابستان 2015 به جمع‌آوری اطلاعات ICOها پرداخته است، تا پایان سال 2017 تنها سه پروژه در ایتالیا تأسیس شده بودند که به‌طور کلی حدود 860,000 دلار جمع‌آوری کردند. در حالی که در همان دوره، 142 ICO در ایالات متحده موفق به جذب حدود 6.1 میلیارد دلار شدند.

در سال بعد، تعداد ICOهای مستقر در ایتالیا و سرمایه جمع‌آوری شده توسط آن‌ها به شکل قابل توجهی افزایش یافت، هرچند این رشد کندتر از سایر کشورها بود. طبق آخرین داده‌ها، تا به امروز 40 ICO در ایتالیا تأسیس شده‌اند، اما در رده‌بندی بین‌المللی بر اساس سرمایه جمع‌آوری شده، ایتالیا از مقام 49 در پایان سال 2017 به مقام 71 در مارس 2019 سقوط کرده است. ICOهای ایتالیایی تا به حال 7.6 میلیون دلار جمع‌آوری کرده‌اند، در حالی که ایالات متحده به 7.4 میلیارد دلار دست یافته است.

بسیاری از پروژه‌های بزرگ‌تر که در ایتالیا تأسیس شده‌اند، به سختی توانسته‌اند به اهداف یک میلیون دلار برسند. به عنوان مثال، پروژه Local World Forwarders تنها 47 درصد از سقف مورد نظر خود را جمع‌آوری کرده و Namacoin تنها 5 درصد به هدف خود نزدیک شده است. این تصویر از ICOهای «ایتالیایی» به شدت تحریف می‌شود اگر پروژه‌هایی که به طور واقعی ایتالیایی هستند، اما به دلایلی مانند بهبود محیط کسب و کار یا مالیاتی، در کشورهای دیگر ثبت شده‌اند، در نظر گرفته نشوند.

جاذبه‌های بین‌المللی

کشورهایی مانند سوئیس که همسایه ایتالیا هستند و 8 درصد از جمعیت آن به زبان ایتالیایی صحبت می‌کنند، به مقصد جذابی برای کارآفرینان ایتالیایی تبدیل شده‌اند. این کشور با مقررات ساده‌تر و مالیات‌های قابل قبول‌تری برای کسب و کارهای کریپتو، محیطی مناسب برای راه‌اندازی پروژه‌ها فراهم می‌آورد. علاوه بر این، برخی از ICOهایی که توسط افراد ایتالیایی تأسیس شده‌اند، در کشورهای دیگر توانسته‌اند منابع قابل توجهی را جمع‌آوری کنند.

کسب‌وکارها: احتیاط در استفاده از بلاک‌چین

پس از کاهش شدید بازار در پاییز گذشته، اصطلاحاتی مانند «ارزهای دیجیتال» و «ICO» به سرعت در نظر عمومی ایتالیا از جذابیت خود افتاده‌اند. با این حال، کلمه «بلاک‌چین» هنوز هم در رسانه‌های ایتالیایی به عنوان یک واژه محبوب باقی مانده است. اما دنیای کسب و کار به دنبال راهی برای بهره‌برداری از مزایای مثبت این فناوری است، در حالی که از جنبه‌های منفی آن، به ویژه ارزهای دیجیتال، فاصله می‌گیرد.

شرکت‌ها و انجمن‌های تجاری به طور فزاینده‌ای به سمت پلتفرم‌های مجاز تمایل دارند تا از خطرات ناشی از استفاده از بلاک‌چین عمومی دوری کنند. با این حال، اندازه‌گیری آمادگی دنیای کسب و کار ایتالیا برای پذیرش نوآوری‌های بلاک‌چینی هنوز کار دشواری است، زیرا تنها تعداد کمی از پروژه‌ها در حال حاضر به نتایج واقعی دست یافته‌اند.

رشته‌های مالی و فناوری مالی به عنوان حوزه‌های نزدیک به کاربرد بلاک‌چین در ایتالیا در نظر گرفته می‌شوند. به عنوان مثال، در ژوئن 2018، 14 عضو انجمن بانک‌های ایتالیا (ABI) شروع به آزمایش یک سیستم بین بانکی مبتنی بر بلاک‌چین کردند که توسط مرکز نوآوری ABI Lab توسعه یافته است. آخرین اخبار از این پروژه، که با نام پروژه Spunta شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که 78 درصد از بخش بانکی ایتالیا در حال حاضر در این پروژه مشارکت دارند و به مرحله آزمایش پیش‌تولید وارد شده است.

پیشرفت در صنایع انرژی

شرکت انل، یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان انرژی ایتالیا، در سال 2016 گروه کاری را برای بررسی پتانسیل بلاک‌چین تشکیل داد و از بهار 2017 به عنوان یکی از شرکای پروژه Enerchain، به آزمایش امکان تجارت انرژی مبتنی بر بلاک‌چین در میان خدمات عمومی پرداخته است. با این حال، اطلاعات دقیق درباره مرحله فعلی این پروژه به سختی قابل دسترسی است. علاوه بر این، برخی از اظهارات اخیر مدیر توسعه کسب و کار انل، Giovanni Vattani، به علاقه این شرکت به استفاده از بلاک‌چین به عنوان ابزاری برای بهبود پرداخت‌ها و بازپرداخت‌های نهایی اشاره می‌کند.

در دیگر موارد، بسیاری از شرکت‌ها هنوز در مرحله اکتشافی هستند و به دنبال کسب مهارت‌های جدید در زمینه بلاک‌چین هستند. به عنوان مثال، در ژانویه 2019، خدمات پستی ایتالیا، Poste Italiane، به جامعه Hyperledger Fabric پیوست تا توانایی‌های جدیدی را در این زمینه کسب کند. این نشان‌دهنده تمایل ایتالیا به پیشرفت در زمینه فناوری بلاک‌چین است.

جامعه کریپتو

هرچند بخش بزرگی از جمعیت ایتالیا هنوز با مفاهیم ارزهای دیجیتال و فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) ناشناخته باقی مانده‌اند، اما جامعه کریپتو در این کشور به عنوان یک واقعیت پویا و در حال رشد شناخته می‌شود. ابعاد واقعی این پدیده به سادگی قابل اندازه‌گیری نیست، اما شواهد نشان می‌دهد که علاقه و فعالیت در این حوزه به سرعت در حال افزایش است.

در تاریخ 9 فوریه 2017، وب‌سایت Cointelegraph نسخه ایتالیایی خود را راه‌اندازی کرد تا مقالات ترجمه شده از نسخه بین‌المللی را منتشر کند و همچنین محتوای محلی خاص خود را ارائه دهد. از آن زمان، جامعه کریپتو در ایتالیا به طور مداوم در حال رشد بوده است. برای مثال، انجمن Bitcointalk در آوریل 2013 اولین پیام خود را در بخش ایتالیایی خود منتشر کرد و اکنون تعداد پست‌های ایتالیایی به بیش از 258,000 در تقریباً 16,000 موضوع رسیده است، که این جامعه را به یکی از فعال‌ترین انجمن‌های محلی در اروپا تبدیل کرده است.

پلتفرم‌های ارتباطی و تعاملات اجتماعی

تلگرام به عنوان یکی از ابزارهای اصلی ارتباطی در میان جامعه کریپتو ایتالیا شناخته می‌شود. ایتالیایی‌ها نه تنها در کانال‌های بین‌المللی مرتبط با کریپتو فعال هستند، بلکه در گروه‌های چت ایتالیایی نیز فعالیت می‌کنند. این گروه‌ها معمولاً به موضوعات خاص تقسیم می‌شوند و شامل بحث‌هایی درباره تجارت، ICOها و پروژه‌های جدید هستند. بسیاری از این گروه‌ها به صورت داوطلبانه اداره می‌شوند و به اعضای خود فرصت می‌دهند تا نظرات و تجربیات خود را به اشتراک بگذارند.

تنوع در جامعه کریپتو

اعضای جامعه کریپتو در ایتالیا بسیار متنوع هستند. از خانه‌دارها و دانشجویان گرفته تا کارآفرینان و وکلا، همه در این جامعه حضور دارند. این تنوع سنی نیز قابل توجه است؛ اعضای این جامعه می‌توانند از 18 تا 65 ساله باشند. به گفته سیلویای جونز، یکی از بنیان‌گذاران گروه «کریپتو بار»، هدف این گروه ایجاد فضایی برای تبادل نظر و بحث در مورد ارزهای دیجیتال و فناوری‌های جدید است. او می‌گوید: «اعضای ما از نظر تجربیات و عقاید بسیار متفاوت هستند، اما همه آن‌ها دارای یک پایه مشترک برای ارائه نظرات و تحلیل‌ها هستند.»

چالش‌های پیش‌رو

با وجود رشد و پویایی جامعه کریپتو، چالش‌های زیادی نیز وجود دارد. نوسانات بازار و عدم آگاهی عمومی از ارزهای دیجیتال می‌تواند مانع از گسترش بیشتر این فناوری‌ها شود. بسیاری از افراد به دلیل تجربیات منفی گذشته، از سرمایه‌گذاری در این حوزه دوری می‌کنند. به علاوه، عدم وجود زیرساخت‌های مناسب و قوانین حمایتی نیز می‌تواند به توسعه این صنعت آسیب برساند. اما با این حال، آن دسته از افرادی که در این صنعت باقی مانده‌اند، به طور فزاینده‌ای در حال یادگیری و کسب تجربه هستند و به نظر می‌رسد که آینده‌ای روشن برای جامعه کریپتو در ایتالیا وجود دارد.

لطفاً، دیگر فیل‌های سفید نداشته باشیم

بحث در مورد ارزهای دیجیتال در ایتالیا، نمادی از بهترین و بدترین ویژگی‌های این کشور است. ایتالیایی‌ها به خاطر خلاقیت و نبوغ خود در سطح جهانی شناخته شده‌اند، اما در عین حال، مقاومت شدیدی در برابر نوآوری‌ها دارند. به عنوان مثال، اینترنت به نسبت سایر کشورها به آرامی در ایتالیا گسترش پیدا کرده است. همچنین، کسب‌وکارهای جدید با مشکلات زیادی مواجه هستند؛ گزارشی از دانشکده کسب‌وکار هاروارد نشان می‌دهد که استارتاپ‌های ایتالیایی قادرند کمتر از یک دهم سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر موجود در دیگر کشورهای اتحادیه اروپا را جذب کنند، به طوری که تنها رومانی و یونان در وضعیت بدتری قرار دارند.

علاوه بر این، مشکلات فرهنگی و اداری ایتالیا برای رشد سالم صنایع مبتنی بر فناوری دفترکل توزیع شده (DLT) نیز وجود دارد. این کشور سابقه طولانی در ساخت پروژه‌های بزرگ و بی‌فایده دارد؛ پروژه‌هایی که در بخش عمومی و خصوصی به عنوان تغییر دهنده بازی معرفی شده‌اند، اما در نهایت به نیمه‌کاره باقی مانده‌اند. به عنوان مثال، بزرگراه‌های نیمه‌تمام، بیمارستان‌های خالی، و مراکز نمایشگاهی که هرگز مورد استفاده قرار نگرفته‌اند، نمونه‌هایی از این وضعیت هستند.

چالش‌های نوآوری در ایتالیا

عدم وجود یک رویکرد سیستماتیک و بلندمدت مانع از توسعه نوآوری‌هایی می‌شود که نیاز به هم‌پوشانی و سازگاری دارند. این موضوع در موج اول گسترش فناوری اطلاعات در دهه‌های 1970 و 1980 نیز مشاهده شد. بسیاری از شرکت‌های کوچک ایتالیایی در آن زمان به پیاده‌سازی سیستم‌های سازگار با IBM افتخار می‌کردند، با این حال، عدم وجود نرم‌افزارهای تجاری مناسب به ویژه در زبان ایتالیایی باعث شد که مهندسان جوان و بااستعداد به راه‌اندازی استارتاپ‌های کوچک و میکرو بپردازند که ابزارهای خاصی را برای هر شرکت طراحی می‌کردند و فاقد استانداردهای مشترک بودند.

این تکه‌تکه شدن بر سیستم ملی در دوره‌های بعدی نوآوری فناوری اطلاعات تأثیر منفی گذاشت. مداخلات دولتی نیز به سختی روند پذیرش فناوری را تسهیل کردند. حتی اخیراً، تلاش برای دیجیتالی کردن ایتالیا پروژه‌های عجیبی مانند پروتکل پست الکترونیکی معتبر ایتالیایی (PEC) را به وجود آورده است که به عنوان جایگزینی برای روش‌های امضای دیجیتال مناسب معرفی شده است.

ضرورت رویکردی جدید به فناوری‌های نوین

برای جلوگیری از تکرار این مشکلات در بخش‌های مرتبط با بلاکچین، ایتالیا نیاز به برخوردی باز و مثبت با این فناوری‌های نوین دارد. برخی نشانه‌ها امیدبخش است. به عنوان مثال، داویده کاساله‌گیو تأکید کرده است که:

“سیاست‌مداران ایتالیایی به‌طور دیرهنگام به انقلاب در حال وقوع توجه کردند. در نیمه اول سال 2018، چهار شرکت ایتالیایی از طریق ICOهای خود بیشتر از کل بازار سرمایه‌گذاری خطرپذیر داخلی جذب کردند. با این حال، همه آنها ناچار شدند در خارج از کشور ثبت شوند زیرا سیستم ایتالیا آماده نبود. بازار به طور بهتر از سیاست به بلاکچین پی برد، اما در ماه‌های اخیر تغییرات بزرگی رخ داده است. شناسایی قانونی قراردادهای هوشمند ممکن است به نظر کوچک بیاید، اما این یک گام مهم به سمت جلو است.”

با این حال، ایجاد یک چارچوب قانونی جدید یا برنامه‌های انگیزشی کافی نخواهد بود مگر اینکه بر روی عامل کلیدی نوآوری، یعنی انسان‌ها، تمرکز شود. بر اساس نظرات دی نیکولا:

“بزرگترین مشکل این است که ایتالیا به شدت فاقد افرادی است که قادر به اجرای پروژه‌ها باشند، مانند معماران و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار با تجربه. متأسفانه، بهترین ذهن‌های ما در حوزه فناوری اطلاعات به خارج رفته‌اند و در حال حاضر ایتالیا از نظر تعداد افرادی که بتوانند پروژه‌های پیشرفته را اجرا کنند، دچار کمبود است. دولت ممکن است منابع زیادی را به بخش بلاکچین تزریق کند، اما اگر کسی نتواند یک ‘موتور فراری’ بسازد، شرکت در این مسابقه دشوار خواهد بود.”