رشد پذیرش بیت کوین و استیبل کوین‌ها و تسریع در روند دلارزدایی

مقدمه

در سال‌های اخیر، استفاده از ارزهای دیجیتال به ویژه بیت‌کوین و استیبل‌کوین‌ها در سطح جهانی افزایش یافته است. این روند به ویژه به دلیل تحریم‌های اقتصادی و جستجوی کشورها برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا، توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. تحولات جدید در قوانین و مقررات، به شرکت‌ها این امکان را داده تا از ارزهای دیجیتال برای انجام معاملات بین‌المللی بهره‌برداری کنند. به نظر می‌رسد که این تغییرات نه‌تنها به نفع کشورهایی است که به دنبال دور زدن تحریم‌ها هستند، بلکه می‌تواند تأثیر عمیقی بر نظام مالی جهانی و نقش دلار به عنوان ارز ذخیره اصلی داشته باشد.

بیت‌کوین، تحریم‌ها و تلاش برای کاهش وابستگی به دلار

بیت‌کوین به عنوان یک دارایی استراتژیک، به طور فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. تلاش برای کاهش وابستگی به دلار، به ویژه از سوی کشورهایی که تحت تحریم‌های اقتصادی قرار دارند، به یک موضوع داغ تبدیل شده است. استفاده از ارزهای دیجیتال به عنوان ابزاری برای انجام معاملات بین‌المللی، به ویژه برای کشورهایی مانند روسیه که دسترسی به سیستم‌های مالی سنتی را از دست داده‌اند، در حال افزایش است. با این حال، به رغم افزایش محبوبیت بیت‌کوین، برخی کارشناسان معتقدند که هنوز فاصله زیادی تا تبدیل آن به یک جایگزین واقعی برای دلار وجود دارد.

در واقع، برای اینکه بیت‌کوین بتواند به عنوان یک جایگزین معتبر برای دلار عمل کند، نیاز به پذیرش بیشتر در سطح جهانی، چارچوب‌های قانونی شفاف‌تر و زیرساخت‌های مقیاس‌پذیرتر دارد. با توجه به نوسانات شدید قیمت بیت‌کوین، بسیاری از اقتصاددانان بر این باورند که این ارز دیجیتال بیشتر به عنوان یک دارایی ذخیره و پوشش در برابر تورم عمل می‌کند تا یک وسیله مبادله قابل اعتماد.

کاهش ذخایر ارزی جهانی دلار آمریکا

از زمان پایان جنگ جهانی دوم، دلار آمریکا به عنوان ارز غالب جهانی شناخته شده است. با این حال، شواهد نشان می‌دهد که سهم دلار در ذخایر ارزی جهانی در حال کاهش است. در حال حاضر، حدود 58 درصد از ذخایر ارزی بانک‌های مرکزی در دلار آمریکا نگهداری می‌شود، که این میزان نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. این کاهش به‌ویژه پس از تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه و مسدود کردن میلیاردها دلار از دارایی‌های این کشور در سیستم مالی ایالات متحده محسوس‌تر شده است.

تحریم‌ها و استفاده از آن‌ها به عنوان ابزاری برای فشار اقتصادی، به کشورهای مختلف این پیام را منتقل کرده که ممکن است دلار به عنوان یک ارز ذخیره، در معرض خطر قرار گیرد. به همین دلیل، برخی کشورها از جمله چین و روسیه به دنبال تنوع‌بخشی به ذخایر ارزی خود و کاهش وابستگی به دلار هستند. این روند ممکن است به نفع دارایی‌های دیگری مانند طلا و ارزهای دیجیتال باشد و به تدریج منجر به تغییرات در نظام مالی جهانی شود.

برخی تحلیلگران معتقدند که این تغییرات می‌تواند به نفع کشورهای در حال توسعه باشد، زیرا آن‌ها می‌توانند از فرصت‌های جدید برای انجام معاملات بین‌المللی به روش‌های غیر متکی به دلار بهره‌برداری کنند. با این حال، هنوز هم دلار به عنوان ارز اصلی در بسیاری از معاملات جهانی باقی مانده و به نظر می‌رسد که جایگزینی آن به سادگی امکان‌پذیر نیست.

آیا استیبل‌کوین‌ها واقعاً به تقویت دلارزدایی کمک می‌کنند؟

با وجود تلاش‌های کشورهای گروه BRICS+ برای کاهش سلطه دلار آمریکا، ارزش این ارز در سال‌های اخیر همچنان قوی باقی مانده است. شاخص دلار آمریکا طی پنج سال گذشته تقریباً ۸ درصد افزایش یافته است.

در دنیای ارزهای دیجیتال، استیبل‌کوین‌ها به عنوان یکی از سریع‌ترین دارایی‌های دیجیتال در حال رشد شناخته می‌شوند و اغلب به عنوان راه‌حلی برای تراکنش‌های بین‌المللی مطرح می‌شوند. اما واقعیت این است که بیشتر استیبل‌کوین‌ها به دلار آمریکا متصل هستند.

در حال حاضر، ارزش بازار استیبل‌کوین‌ها به ۲۳۳ میلیارد دلار رسیده است و استیبل‌کوین‌های متصل به دلار مانند USDT تتر، ۹۷ درصد از این بخش را تشکیل می‌دهند. این وابستگی شدید به استیبل‌کوین‌های مبتنی بر دلار نشان می‌دهد که به جای تضعیف سلطه دلار، این دارایی‌های دیجیتال ممکن است در واقع آن را تقویت کنند.

تأثیرات استیبل‌کوین‌ها بر اقتصاد جهانی

استیبل‌کوین‌ها به دلیل قابلیت‌های خاص خود، می‌توانند به عنوان یک پل بین ارزهای ملی و ارزهای دیجیتال عمل کنند. این دارایی‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که بدون نوسانات شدید قیمت، به راحتی از ارزهای دیجیتال استفاده کنند. به عنوان مثال، در تراکنش‌های بین‌المللی، استفاده از استیبل‌کوین‌ها می‌تواند هزینه‌های تراکنش را کاهش دهد و سرعت پردازش را افزایش دهد.

با این حال، با توجه به اینکه اکثر استیبل‌کوین‌ها به دلار آمریکا وابسته هستند، این سؤال مطرح می‌شود که آیا این دارایی‌ها واقعاً می‌توانند به کاهش وابستگی به دلار کمک کنند یا اینکه در واقع به تقویت این وابستگی ادامه می‌دهند؟

چالش‌ها و فرصت‌ها

ظهور و گسترش ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) می‌تواند تهدیدی برای برخی از استیبل‌کوین‌ها باشد، زیرا این ارزها می‌توانند گزینه‌های پرداخت دیجیتال کارآمد و کم‌هزینه‌ای ارائه دهند. اگر یک دلار دیجیتال به طور گسترده در دسترس قرار گیرد، می‌تواند دلیل استفاده از استیبل‌کوین‌های خصوصی را زیر سؤال ببرد، اگرچه استیبل‌کوین‌هایی که توسط شرکت‌های بزرگ منتشر می‌شوند هنوز هم ممکن است جذابیت داشته باشند.

در نهایت، باید توجه داشت که هیچ گزینه‌ای به طور جدی در حال حاضر قادر به جایگزینی دلار به عنوان ارز اصلی جهانی نیست. قوت دلار نه تنها به عمق و نقدینگی بازارهای مالی آمریکا وابسته است، بلکه به ساختار نهادی که پشت این ارز به عنوان یک پناهگاه امن قرار دارد، نیز مربوط می‌شود.