تحلیل بازار رمزارزها: طلا و بیت‌کوین در شرایط عدم قطعیت اقتصادی
مقدمه
در دنیای امروز، سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌هایی هستند که هم از نقدشوندگی خوبی برخوردار باشند و هم ریسک کلی آنها کم باشد. با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، بازارهای مختلفی از جمله فلزات گرانبها، اوراق قرضه دولتی، شاخص‌ها و بیت‌کوین به عنوان گزینه‌های سرمایه‌گذاری در دسترس قرار دارند. اما کدامیک از این دارایی‌ها در آینده نزدیک می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند؟
طبق پیش‌بینی‌های موجود در بازار، نرخ‌های بهره در آینده نزدیک ممکن است به‌طور قابل‌توجهی تغییر کنند و این موضوع می‌تواند بر روی تصمیمات سرمایه‌گذاری تأثیر بگذارد. بر اساس داده‌های CME Group، حتی اگر در سال 2025 نرخ بهره به میزان 75 واحد کاهش یابد، ممکن است در سال 2027 این نرخ بالای 3 درصد باقی بماند.
در مقایسه با دهه 90 میلادی، اوضاع اقتصادی امروزی ناپایدارتر است. جنگ‌های تعرفه‌ای و تجاری، خطرات رکود و عدم قطعیت در سیاست‌های اقتصادی، بازار ایالات متحده را تحت تأثیر قرار داده و سرمایه‌گذاران به‌طور مداوم در حال تعدیل پرتفوهای خود در بازارهای مختلف هستند. این به این معناست که هر نوع سرمایه‌گذاری که ریسک بالایی داشته باشد، با چالش‌های قابل‌توجهی مواجه است.
با توجه به اطلاعات کلان و روندهای بازار در دو ماه گذشته، به نظر می‌رسد که “عدم قطعیت” به موضوع اصلی سال 2025 تبدیل شده است. سیاست‌های داخلی و خارجی دولت ترامپ باعث شده که سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های جهانی تغییر مسیر دهند و خطرات ناشی از “بازگشت به رونق” به تدریج در حال ظهور است. در این شرایط، سیاست‌های کاهش نرخ بهره فدرال‌رزرو و بانک مرکزی اروپا به نظر می‌رسد که دیگر قاطعانه نیستند و بانک مرکزی ژاپن نیز بیشتر بر روی “چقدر باید افزایش یابد” تمرکز دارد.
نقش طلا و بیت‌کوین در شرایط کنونی
با توجه به نرخ‌های بالای بهره و سطح بالای عدم قطعیت در اقتصاد کلان، احتمالاً نقش طلا و بیت‌کوین به عنوان “معادل‌های وسیع” و “استخرهای نقدینگی خارج از کشور” در آینده بیشتر تقویت خواهد شد. همچنین، کاهش تدریجی نرخ‌های بهره در ایالات متحده و اروپا می‌تواند به رشد بلندمدت طلا و بیت‌کوین کمک کند. با این حال، سرمایه‌گذاری در سهام و آلت‌کوین‌ها در حال حاضر به نظر نمی‌رسد گزینه مناسبی باشد.
طلا به عنوان یکی از کلاس‌های دارایی با تاریخچه طولانی، از ابتدای سال 2025 توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. قیمت طلا از ابتدای سال تقریباً 19 درصد افزایش یافته است، در حالی که شاخص SPX حدود 5.46 درصد کاهش یافته و بیت‌کوین که به عنوان “طلا دیجیتال” شناخته می‌شود، به دلیل عوامل متعدد بیش از 10 درصد افت قیمت داشته است. با توجه به اینکه طلا به عنوان یک دارایی امن شناخته می‌شود، سرمایه‌گذاران معمولاً در زمان افزایش عدم قطعیت به سمت طلا روی می‌آورند و در زمان کاهش آن، اقدام به فروش می‌کنند.
پادشاه چه کسی است؟ طلا
طلا به عنوان یکی از باارزش‌ترین دارایی‌ها در تاریخ بشر، از ابتدای سال 2025 توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. قیمت طلا در این مدت تقریباً 19 درصد افزایش یافته است، در حالی که شاخص S&P 500 (SPX) با کاهشی 5.46 درصدی مواجه شده و بیت‌کوین، که به عنوان “طلای دیجیتال” شناخته می‌شود، بیش از 10 درصد کاهش قیمت را تجربه کرده است. با توجه به تاریخ طولانی و معتبر طلا، سرمایه‌گذاران به ویژه بانک‌های مرکزی دوباره به سمت این دارایی به عنوان یک گزینه امن روی آورده‌اند.
از منظر مدیریت سرمایه‌گذاری، طلا به عنوان یک دارایی امن شناخته می‌شود. معمولاً سرمایه‌گذاران در زمان افزایش عدم‌قطعیت، طلا را خریداری می‌کنند و در زمان کاهش آن، آن را می‌فروشند. اما این دیدگاه سنتی، ویژگی‌های چندگانه طلا را نادیده می‌گیرد. طلا تنها به عنوان یک دارایی امن و ذخیره ارزش شناخته نمی‌شود، بلکه به عنوان یک سیستم پرداخت و “ظرفیت نقدینگی” با سابقه‌ای طولانی نیز عمل می‌کند.
چرا طلا ارزشمند است؟
از دوران باستان، طلا به عنوان یک واحد پرداخت شناخته شده است. در دوره بابل باستان، طلا دارای واحد وزن مخصوص به خود به نام “شکل” بود و در تجارت بین‌المللی طی جنگ‌های جهانی، سیستم پرداخت مبتنی بر طلا به عنوان یک جایگزین عملی برای سیستم‌های پولی مدرن شناخته شد. در حال حاضر، با وجود سیستم‌های مالی پیچیده و پیشرفته، طلا همچنان به عنوان یک ابزار مهم در تجارت جهانی و ذخیره ارزش باقی مانده است.
در دنیای امروز، طلا به دلایل مختلفی از جمله:
- نوسانات اقتصادی و سیاسی که منجر به افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن می‌شود.
- کاهش اعتماد به سیستم‌های پولی مدرن و افزایش عدم‌قطعیت در سیاست‌های جهانی.
- افزایش هزینه‌های تولید و تأثیرات منفی ناشی از جنگ‌های تجاری و تعرفه‌ها بر قیمت کالاها.
به همین دلیل، طلا به عنوان یک گزینه مطمئن برای سرمایه‌گذاری در شرایط اقتصادی نامشخص مطرح می‌شود.
چشم‌انداز بازار طلا
با توجه به نوسانات و عدم‌قطعیت‌های موجود در بازارهای مالی، تقاضا برای طلا به طور مداوم در حال افزایش است. پیش‌بینی می‌شود که روند کاهش نرخ بهره در ایالات متحده و اتحادیه اروپا، به تقویت قیمت طلا کمک کند. در حال حاضر، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که احتمال افزایش قیمت طلا در ماه‌های آینده بیش از 52 درصد است، که این نشان‌دهنده چشم‌انداز مثبت برای سرمایه‌گذاران است.
با توجه به این شرایط، طلا به عنوان یکی از بهترین دارایی‌ها برای سرمایه‌گذاری در حال حاضر به شمار می‌آید. در واقع، طلا نه تنها به عنوان یک دارایی امن برای حفظ سرمایه، بلکه به عنوان یک ابزار برای تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری نیز عمل می‌کند.
بیت‌کوین: پادشاهی که در حال افول است
بیت‌کوین، که به عنوان “طلای دیجیتال” شناخته می‌شود، در مقایسه با طلا در موقعیت دشواری قرار دارد. پس از اینکه قیمت آن به مرز تاریخی ۱۱۰ هزار دلار نزدیک شد، اکنون شاهد افت تقریباً ۲۰ درصدی از بالاترین نقطه خود هستیم. این نوسانات نشان‌دهنده چالش‌های بزرگ در بازار بیت‌کوین است.
مانند بازار سهام ایالات متحده، بیت‌کوین نیز تحت تأثیر تغییرات در تخصیص دارایی قرار گرفته است. با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد معاملات مرتبط با بیت‌کوین به دلار آمریکا تسویه می‌شود، این ارز دیجیتال نمی‌تواند از فروش گسترده دارایی‌ها در بازارهای مالی مصون بماند. علاوه بر این، نوسانات بالای قیمت بیت‌کوین باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران در شرایط عدم قطعیت اقتصادی تمایل کمتری به نگهداری آن داشته باشند.
چشم‌انداز بازار و احساسات سرمایه‌گذاران
در حالی که معامله‌گران حرفه‌ای به نوسانات بیت‌کوین عادت کرده‌اند، آنها معمولاً به دنبال استراتژی‌های “دلتا خنثی” هستند تا از نوسانات سود ببرند، به جای اینکه به طور مستقیم در آن سرمایه‌گذاری کنند. استراتژی رایج شامل خرید بیت‌کوین یا ETFهای آن به همراه باز کردن موقعیت‌های فروش در بازار آتی است.
در اوج فعالیت‌های تجاری در بازار آتی بیت‌کوین، علاقه باز به بیش از ۲۰ میلیارد دلار رسید. اما با شروع فروش دارایی‌های دلاری، تقاضا برای معاملات آتی بیت‌کوین به شدت کاهش یافته است. این موضوع منجر به افت شدید بازدهی در این نوع معاملات شده است. زمانی که بازدهی معاملات آتی تقریباً با بازدهی اوراق قرضه خزانه‌داری برابر شود، سرمایه‌گذاران تمایلی به ریسک کردن برای کسب بازدهی کمتر از ۱۰۰ واحد پایه نخواهند داشت.
بازگشت به واقعیت
فروش اخیر در بازار بیت‌کوین بیشتر به عنوان نشانه‌ای از بازگشت احساسات سرمایه‌گذاران به واقعیت تلقی می‌شود. بازار از نوامبر ۲۰۲۴ تا فوریه ۲۰۲۵ عمدتاً تحت تأثیر خوش‌بینی و حدس و گمان ناشی از “تجارت ترامپ” قرار داشت. در واقع، قبل از اینکه تأثیرات اضافی سیاست‌های ترامپ بر قیمت بیت‌کوین در نظر گرفته شود، بازار گزینه‌ها قیمت بیت‌کوین را در بهترین سناریو حدود ۸۲ هزار دلار پیش‌بینی کرده بود.
با این حال، پس از اینکه قیمت بیت‌کوین موفق به عبور از ۱۰۰ هزار دلار در کریسمس سال گذشته شد، این قیمت عمدتاً ناشی از انتظارات خوش‌بینانه نسبت به دولت ترامپ بود. با بازگشت سرمایه‌گذاران به واقع‌گرایی، قیمت بیت‌کوین به سطح طبیعی خود بازگشت و تحت تأثیر نقدینگی کلان قرار گرفت.
نقدینگی کلان و آینده بیت‌کوین
خبر خوب این است که نقدینگی کلان همچنان در حال گسترش است. فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا همچنان برنامه‌های کاهش نرخ را با قدرت دنبال می‌کنند و حجم نقدینگی بر روی زنجیره در ۱۵ ماه گذشته بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار افزایش یافته است. بنابراین، در افق میان‌مدت و بلندمدت، همه دارایی‌های اصلی از جمله بیت‌کوین از گسترش نقدینگی بهره‌مند خواهند شد. با وجود عملکرد ضعیف کنونی قیمت بیت‌کوین، سرمایه‌گذاران هنوز نسبت به عملکرد قیمت آن در بلندمدت خوش‌بین هستند.
به علاوه، بیت‌کوین همچنان دارای حاشیه ریسک قابل توجهی بالاتر از دارایی‌های بدون ریسک است، که به این معنی است که در حال حاضر حداقل به عنوان یک دارایی “قابل سرمایه‌گذاری” تلقی می‌شود.
سلطان، جک و کارت‌های ضعیف
در شرایط کنونی بازارهای مالی، شاخص‌های سهام به عنوان آسیب‌پذیرترین دارایی‌ها در برابر ریسک‌های اقتصادی شناخته می‌شوند. زمانی که سیاست‌های اقتصادی پایدار است، سرمایه‌گذاران تمایل دارند به سرمایه‌گذاری در این شاخص‌ها بپردازند. اما در شرایط عدم قطعیت و بی‌ثباتی، این شاخص‌ها به عنوان دارایی‌های ثانویه در نظر گرفته می‌شوند، چرا که شرایط نامناسب اقتصادی مانع از رشد و توسعه شرکت‌ها می‌شود. در ماه‌های اخیر، ما به وضوح شاهد این تغییرات بوده‌ایم.
با افزایش بی‌ثباتی، سرمایه‌گذاران دو راه دارند: کاهش ریسک و تنوع در سرمایه‌گذاری. این تصمیمات به وضوح در بازارهای جهانی سهام مشاهده می‌شود؛ در حالی که شاخص‌های سهام ایالات متحده مانند SPY و QQQ نوسانات منفی را تجربه کردند، شاخص‌های سهام اروپایی و هنگ کنگی با رشد قابل توجهی مواجه شدند. این تغییرات نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های امن‌تر هستند و از دارایی‌های مرتبط با دلار آمریکا فاصله می‌گیرند.
علاوه بر این، با توجه به سیاست‌های جاری دولت ایالات متحده و ناپایداری‌های اقتصادی ناشی از جنگ‌های تجاری، احتمالاً سرمایه‌گذاران به سمت بازارهای با ثبات‌تر مانند اروپا و چین جذب خواهند شد. در این شرایط، سرمایه‌گذاری در سهام و شاخص‌ها به عنوان ‘کارت‌های ضعیف’ در نظر گرفته شده و باید تنها زمانی مورد توجه قرار گیرد که گزینه‌های دیگر در دسترس نباشند.
گام‌های بعدی…
اکنون زمان آن است که یک استراتژی سرمایه‌گذاری محافظه‌کارانه توسعه دهیم. هدف این است که در شرایط کنونی، حداکثر بازده را با حفظ اصل سرمایه و سودهای قبلی به دست آوریم. برای این منظور، می‌توان به موارد زیر توجه کرد:
- افزایش سهم اوراق قرضه دولتی در سبد سرمایه‌گذاری به حدود 50%-40%.
- افزایش سرمایه‌گذاری در طلا به میزان 20% از کل سبد.
- سرمایه‌گذاری 10% از منابع مالی در بازار کالا.
- تخصیص 5%-10% از منابع به بیت‌کوین.
- کاهش سهم سهام به کمتر از 5% از کل سبد.
- نگهداری 5%-20% از سرمایه به عنوان نقدینگی برای فرصت‌های بهتر سرمایه‌گذاری.
- سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین‌ها یا سهام‌های پرنوسان تنها در صورت ضرورت توصیه می‌شود.
با توجه به این استراتژی‌ها، می‌توان به سمت حفظ ثبات مالی حرکت کرد و از نوسانات شدید بازار در امان ماند. این رویکرد به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا با احتیاط بیشتری به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف بپردازند و از ریسک‌های احتمالی جلوگیری کنند.
